Ιδιότητες Προστασίας του Εγκεφάλου της Μελατονίνης
Η μελατονίνη έχει αποδειχθεί ότι βοηθά στην καταπολέμηση του καρκίνου, στην ενίσχυση της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος και στη βελτίωση του ύπνου σε μερικούς ανθρώπους.1-3
Αυτή η ορμόνη της επίφυσης εκκρίνεται άφθονα στην νεότητα αλλά μειώνεται με τη φυσιολογική γήρανση.
Η έρευνα δείχνει ότι η μελατονίνη βελτιώνει πολλές πτυχές της μνήμης και αυξάνει τον σχηματισμό νέων εγκεφαλικών κυττάρων.4-9
Οι ασθενείς με Αλτσχάιμερ έχουν χαμηλότερα επίπεδα μελατονίνης από υγιή άτομα της ίδιας ηλικίας. Η αύξηση των επιπέδων μελατονίνης μπορεί να βοηθήσει στην προστασία από την επιδείνωση του Αλτσχάιμερ και του Πάρκινσον.3,10
Η μελατονίνη μπορεί να αποτελεί μέρος ενός νυχτερινού προγράμματος για την προστασία του γηράσκοντος εγκεφάλου.
Η μελατονίνη είναι μια ορμόνη που παράγεται στην επίφυση, η οποία βρίσκεται στον εγκέφαλο. Αυτή η ορμόνη παράγεται από το αμινοξύ τρυπτοφάνη.3,11
Συχνά αποκαλείται η «ορμόνη του ύπνου», καθώς η μελατονίνη είναι κεντρική στη ρύθμιση του κιρκάδιου ρυθμού ύπνου-αφύπνισης.1,2 Χρησιμοποιείται εδώ και καιρό για τη θεραπεία διαταραχών ύπνου, όπως το τζετ λαγκ και η αϋπνία, και για τη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου γενικά.1
Η μελατονίνη ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά το 1958. Ωστόσο, μόλις το 1993 οι ερευνητές βρήκαν ότι είναι επίσης ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό που εξουδετερώνει τις ελεύθερες ρίζες.3,11
Επιπλέον, η μελατονίνη αναστέλλει την ανάπτυξη ορισμένων καρκίνων και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα.1,2,12-14 Αυτό οδήγησε ορισμένους ερευνητές στο συμπέρασμα ότι η μελατονίνη μπορεί να είναι χρήσιμη ως βοηθητική παρέμβαση κατά των ιογενών λοιμώξεων, συμπεριλαμβανομένης της γρίπης.15
Η μελατονίνη μειώνει τον κυτταρικό θάνατο και έχει δείξει νευροπροστατευτικές επιδράσεις.16 Αυτό έχει σημαντικές επιπτώσεις στην αποτροπή της απώλειας μνήμης και των νευροεκφυλιστικών διαταραχών.
Η Μελατονίνη και η Μνήμη
Καθώς μεγαλώνουμε, η ικανότητά μας να αποθηκεύουμε και να ανακαλούμε μνήμες συχνά μειώνεται.
Αυτή η μείωση της μνήμης ξεκινά στη μέση ηλικία και επιδεινώνεται σταδιακά. Περίπου το 40% του ηλικιωμένου πληθυσμού αντιμετωπίζει προβλήματα μνήμης που σχετίζονται με την ηλικία.17
Μελέτες σε ζώα και ανθρώπους δείχνουν ότι η μελατονίνη βελτιώνει τη μνήμη.
Σε μία μελέτη, υγιείς άνδρες που έλαβαν μία φορά δόση 3 mg μελατονίνης ήταν σε θέση, λίγο αργότερα, να ανακαλέσουν περισσότερα αντικείμενα από μια λίστα που τους ζητήθηκε να απομνημονεύσουν, σε σύγκριση με τους συμμετέχοντες που έλαβαν εικονικό φάρμακο.5
Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους η μελατονίνη λειτουργεί για να βελτιώσει τη μνήμη:
- Η μελατονίνη μειώνει τη οξειδωτική βλάβη, η οποία έχει αποδειχθεί ότι οδηγεί σε ελλείμματα μνήμης σε ζώα και ανθρώπους.18,19
- Σε καλλιεργημένους νευρώνες, βελτιώνει την νευροπλαστικότητα,7 δηλαδή την ικανότητα του εγκεφάλου να προσαρμόζεται και να αλλάζει μέσω της εμπειρίας.19,20
- Η μελατονίνη μπορεί να προστατεύει από το χρόνιο ήπιο στρες. Οι ορμόνες που παράγονται κατά τη διάρκεια του στρες (επινεφρίνη, νορεπινεφρίνη και κορτιζόλη) επηρεάζουν αρνητικά την ανάκληση των μνημών.5,21,22
- Μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα του εγκεφαλικού νευροτροφικού παράγοντα (BDNF).4 Το BDNF είναι μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στο κεντρικό νευρικό σύστημα, ειδικά στον ιππόκαμπο (κέντρο μνήμης του εγκεφάλου), και αυξάνει τον σχηματισμό νευρώνων (τα επίπεδα BDNF τείνουν να είναι χαμηλότερα σε ασθενείς με νευρολογικές ασθένειες).8,9
- Η μελατονίνη βελτιώνει τον ύπνο, που είναι σημαντικός για την υγιή λειτουργία του εγκεφάλου και την ανάκληση μνήμης.5,10
Επιπλέον, η μελατονίνη μειώνει τις αρνητικές επιδράσεις που έχουν ορισμένα φάρμακα και τοξίνες στη μνήμη μας.
Για παράδειγμα, μία από τις παρενέργειες του φαρμάκου χημειοθεραπείας κατά του καρκίνου φθοριοουρακίλη είναι ότι βλάπτει τη μνήμη, μειώνοντας την κυτταρική ανάπτυξη στον ιππόκαμπο.
Σε μία μελέτη σε αρουραίους, η μελατονίνη που δόθηκε πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά τη χορήγηση φθοριοουρακίλης μείωσε τις επιδράσεις του φαρμάκου στην απώλεια μνήμης, αυξάνοντας τη διαίρεση των κυττάρων στον ιππόκαμπο.19
Παρόμοια ευρήματα έχουν αναφερθεί όταν η μελατονίνη χρησιμοποιήθηκε με άλλες ουσίες που βλάπτουν τη μνήμη, όπως η μεθαμφεταμίνη,4 το εντομοκτόνο προποξούριο,23 και το σκοπολαμίνη, ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη μείωση ή την πρόληψη της ναυτίας.24
- Η μελατονίνη είναι μια ορμόνη που έχει χρησιμοποιηθεί εδώ και πολύ καιρό για να βελτιώσει τον ύπνο.
- Οι αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις δραστηριότητές της συμβάλλουν σε πολλά άλλα οφέλη, συμπεριλαμβανομένων αυτών για τον εγκέφαλο.
- Οι μελέτες σε ανθρώπους δείχνουν ότι η μελατονίνη βελτιώνει τη μνήμη σε υγιείς ενήλικες.
- Επίσης, παρουσιάζει προοπτικές ως συμπληρωματική παρέμβαση κατά των νευροεκφυλιστικών ασθενειών, όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ και η νόσος του Πάρκινσον.
Επιδράσεις στη νόσο του Αλτσχάιμερ
Περίπου 44 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως έχουν νόσο του Αλτσχάιμερ. Αυτός ο αριθμός αναμένεται να φτάσει κοντά στα 135 εκατομμύρια μέχρι το 2050.10
Οι ασθενείς με Αλτσχάιμερ έχουν χαμηλότερα επίπεδα μελατονίνης σε σύγκριση με υγιή άτομα της ίδιας ηλικίας. Αυτό έχει οδηγήσει ορισμένους ερευνητές στο συμπέρασμα ότι η ανεπάρκεια μελατονίνης θα μπορούσε να παίξει ρόλο στην ανάπτυξη της νόσου του Αλτσχάιμερ και ότι η μελατονίνη μπορεί να είναι ένα ιδανικό θεραπευτικό μέσο.3,11
Η μελατονίνη έχει αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες που προστατεύουν τον εγκέφαλο από την αυξημένη οξειδωτική βλάβη.11
Περίπου το 45% των ασθενών με Αλτσχάιμερ αντιμετωπίζουν δυσκολίες στον ύπνο, και η έλλειψη ύπνου έχει συσχετιστεί με αυξημένη συσσώρευση βήτα-αμυλοειδούς.10 Μελέτες σε ανθρώπους δείχνουν ότι η πρόσληψη μελατονίνης όχι μόνο βελτιώνει την ποιότητα του ύπνου σε άτομα με Αλτσχάιμερ, αλλά επίσηςεπιβραδύνει την εξέλιξη των γνωστικών προβλημάτων.10,25-27
Η έρευνα δείχνει επίσης ότι η μελατονίνη μπορεί να βελτιώσει τη πλαστικότητα του εγκεφάλου και να προάγει το σχηματισμό νευρώνων στον ιππόκαμπο, κάτι που μπορεί να βοηθήσει στην επιβράδυνση της εκφύλισης που προκαλείται από τη νόσο του Αλτσχάιμερ.25
Προοπτικές για τη νόσο του Πάρκινσον
Η νόσος του Πάρκινσον είναι μια νευροεκφυλιστική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από δυσκολίες στην ομιλία, τρόμο, μείωση της επιδεξιότητας, γνωστικά προβλήματα και διαταραχές ύπνου.14
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, ο αριθμός των ατόμων με Πάρκινσον αναμένεται να φτάσει τα δύο δισεκατομμύρια παγκοσμίως το 2050.3
Αυτή η ασθένεια οφείλεται σε μια ανεπάρκεια στην παραγωγή της ντοπαμίνης,3 ενός νευροδιαβιβαστή που παράγεται στον εγκέφαλο και παίζει σημαντικούς ρόλους στην κίνηση, τη μάθηση, τη μνήμη και τη διάθεση.28
Μελέτες έχουν δείξει ότι η μελατονίνη προλαμβάνει μια μείωση της ντοπαμίνης. Επίσης, προλαμβάνει την απώλεια των νευρώνων που παράγουν ντοπαμίνη.3
Η μελατονίνη παρέχει πρόσθετα προστατευτικά αποτελέσματα στη νόσο του Πάρκινσον λόγω της αντιφλεγμονώδους και αντιοξειδωτικής της δράσης.29,30
Όταν η μελατονίνη χορηγείται σε ασθενείς με Πάρκινσον, μειώνει τον κυτταρικό θάνατο, το οξειδωτικό στρες και τη φλεγμονή. Η μελατονίνη επίσης βελτιώνει τη γνωστική απόδοση και τις διαταραχές ύπνου στους ασθενείς με Πάρκινσον.14
Οι ερευνητές εστιάζουν όλο και περισσότερο στη μελατονίνη ως ένα ασφαλές, αποτελεσματικό εργαλείο για την προστασία του εγκεφάλου και τη βελτίωση των κλινικών αποτελεσμάτων στους ασθενείς με Αλτσχάιμερ και Πάρκινσον.31,32
Σύνοψη
Η μελατονίνη είναι γνωστή για τη βελτίωση του ύπνου σε μερικούς ανθρώπους.
Πολλές μελέτες δείχνουν ότι μπορεί επίσης να βελτιώσει τη μνήμη και να είναι μια πιθανή συμπληρωματική παρέμβαση για νευρολογικές διαταραχές, όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ και η νόσος του Πάρκινσον.
Μπορεί να αποτελέσει μέρος μιας νυχτερινής αγωγής για την προστασία του γηράσκοντος εγκεφάλου.
Οι τυπικές δόσεις μελατονίνης κυμαίνονται από 300 mcg έως πάνω από 10.000 mcg (10 mg) και μπορεί να αγοραστεί χωρίς συνταγή σε κάψουλες, υπογλώσσια δισκία ή υγρή μορφή.
Η μελατονίνη διατίθεται επίσης σε άμεση και παρατεταμένη αποδέσμευση, συνήθως σε πολύ χαμηλό κόστος.
Υλικό που χρησιμοποιείται με άδεια της Life Extension. Με επιφύλαξη παντός δικαιώματος.
- Pandi-Perumal SR, Srinivasan V, Maestroni GJ, et al. Melatonin: Nature’s most versatile biological signal? FEBS J. 2006 Jul;273(13):2813-38.
- Peuhkuri K, Sihvola N, Korpela R. Dietary factors and fluctuating levels of melatonin. Food Nutr Res. 2012;56.
- Gunata M, Parlakpinar H, Acet HA. Melatonin: A review of its potential functions and effects on neurological diseases. Rev Neurol (Paris). 2020 Mar;176(3):148-65.
- Veschsanit N, Yang JL, Ngampramuan S, et al. Melatonin reverts
- methamphetamine-induced learning and memory impairments and hippocampal alterations in mice. Life Sci. 2021 Jan 15;265:118844.
- Rimmele U, Spillmann M, Bartschi C, et al. Melatonin improves memory acquisition under stress independent of stress hormone release. Psychopharmacology (Berl). 2009 Mar;202(4):663-72.
- Gorfine T, Yeshurun Y, Zisapel N. Nap and melatonin-induced changes in hippocampal activation and their role in verbal memory consolidation. J Pineal Res. 2007 Nov;43(4):336-42.
- Juan WS, Huang SY, Chang CC, et al. Melatonin improves neuroplasticity by upregulating the growth-associated protein-43 (GAP-43) and NMDAR postsynaptic density-95 (PSD-95) proteins in cultured neurons exposed to glutamate excitotoxicity and in rats subjected to transient focal cerebral ischemia even during a long-term recovery period. J Pineal Res. 2014 Mar;56(2):213-23.
- Lima Giacobbo B, Doorduin J, Klein HC, et al. Brain-Derived Neurotrophic Factor in Brain Disorders: Focus on Neuroinflammation. Mol Neurobiol. 2019 May;56(5):3295-312.
- Binder DK, Scharfman HE. Brain-derived neurotrophic factor. Growth Factors. 2004 Sep;22(3):123-31.
- Uddin MS, Tewari D, Mamun AA, et al. Circadian and sleep dysfunction in Alzheimer’s disease. Ageing Res Rev. 2020 Jul;60:101046.
- Vincent B. Protective roles of melatonin against the amyloid-dependent development of Alzheimer’s disease: A critical review. Pharmacol Res. 2018 Aug;134:223-37.
- Gu H, Shen Q, Mei D, et al. Melatonin Inhibits TE-1 Esophageal Cancer Cells Metastasis by Suppressing the NF-kappaB Signaling Pathway and Decreasing MMP-9. Ann Clin Lab Sci. 2020 Jan;50(1):65-72.
- Melatonin. Monograph. Altern Med Rev. 2005 Dec;10(4):326-36.
- Tamtaji OR, Reiter RJ, Alipoor R, et al. Melatonin and Parkinson Disease: Current Status and Future Perspectives for Molecular Mechanisms. Cell Mol Neurobiol. 2020 Jan;40(1):15-23.
- Huang S-H, Liao C-L, Chen S-J, et al. Melatonin possesses an anti-influenza potential through its immune modulatory effect. Journal of Functional Foods. 2019 07/01;58:189-98.
- Kato FL-MSdBÁA. Melatonin, Neuroprotective Agents and Antidepressant Therapy. springer nature. 2016.
- Small GW. What we need to know about age related memory loss. BMJ. 2002 Jun 22;324(7352):1502-5.
- Reiter RJ, Tan DX, Osuna C, et al. Actions of melatonin in the reduction of oxidative stress. A review. J Biomed Sci. 2000 Nov-Dec;7(6):444-58.
- Sirichoat A, Suwannakot K, Chaisawang P, et al. Melatonin attenuates 5-fluorouracil-induced spatial memory and hippocampal neurogenesis impairment in adult rats. Life Sci. 2020 May 1;248:117468.
- Fuchs E, Flugge G. Adult neuroplasticity: more than 40 years of research. Neural Plast. 2014;2014:541870.
- Schwabe L, Joels M, Roozendaal B, et al. Stress effects on memory: an update and integration. Neurosci Biobehav Rev. 2012 Aug;36(7):1740-9.
- Roozendaal B. Stress and memory: opposing effects of glucocorticoids on memory consolidation and memory retrieval. Neurobiol Learn Mem. 2002 Nov;78(3):578-95.
- Mehta KD, Mehta AK, Halder S, et al. Protective effect of melatonin on propoxur-induced impairment of memory and oxidative stress in rats. Environ Toxicol. 2014 Jun;29(6):705-13.
- Muhammad T, Ali T, Ikram M, et al. Melatonin Rescue Oxidative Stress-Mediated Neuroinflammation/ Neurodegeneration and Memory Impairment in Scopolamine-Induced Amnesia Mice Model. J Neuroimmune Pharmacol. 2019 Jun;14(2):278-94.
- Tobore TO. On the central role of mitochondria dysfunction and oxidative stress in Alzheimer’s disease. Neurol Sci. 2019 Aug;40(8):1527-40.
- Vgenopoulou I, Katsa M, Tzavella F. Melatonin Levels in Alzheimer Disease. International Journal of Caring Sciences. 2015 01/01;8:499-506.
- Mehta KD, Mehta AK, Halder S, et al. Protective effect of melatonin on propoxur-induced impairment of memory and oxidative stress in rats. Environmental Toxicology. 2014;29(6):705-13.
- Juarez Olguin H, Calderon Guzman D, Hernandez Garcia E, et al. The Role of Dopamine and Its Dysfunction as a Consequence of Oxidative Stress. Oxid Med Cell Longev. 2016 01/01;2016:9730467.
- Rodrigues LS, Fagotti J, A DST, et al. Potential new therapies against a toxic relationship: neuroinflammation and Parkinson’s disease. Behav Pharmacol. 2019 Dec;30(8):676-88.
- Daneshvar Kakhaki R, Ostadmohammadi V, Kouchaki E, et al. Melatonin supplementation and the effects on clinical and metabolic status in Parkinson’s disease: A randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Clin Neurol Neurosurg. 2020 Aug;195:105878.
- Rudnitskaya EA, Muraleva NA, Maksimova KY, et al. Melatonin Attenuates Memory Impairment, Amyloid-beta Accumulation, and Neurodegeneration in a Rat Model of Sporadic Alzheimer’s Disease. J Alzheimers Dis. 2015;47(1):103-16.
- Srinivasan V, Cardinali DP, Srinivasan US, et al. Therapeutic potential of melatonin and its analogs in Parkinson’s disease: focus on sleep and neuroprotection. Ther Adv Neurol Disord. 2011 Sep;4(5):297-317.