Πώς η Ντοπαμίνη Προστατεύει τον Γηράσκοντα Εγκέφαλο
Η Ντοπαμίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής που προάγει τα συναισθήματα ευχαρίστησης και ανταμοιβής, υποστηρίζει τη μνήμη, την προσοχή και πολλά άλλα.1
Καθώς γερνάμε, η αυξημένη δραστηριότητα ενός ενζύμου που ονομάζεται μονοαμινοξειδάση Β (MAO-B) αποδομεί την ντοπαμίνη, προκαλώντας μείωση των επιπέδων της.2
Τα χαμηλότερα επίπεδα ντοπαμίνης μπορούν να συμβάλλουν στη μειωμένη κινητοποίηση και στο μειωμένο ενθουσιασμό για πράγματα που θα ενθουσίαζαν τους περισσότερους ανθρώπους.
Μια λύση είναι η πρόσληψη ενώσεων που αναστέλλουν το MAO-B ένζυμο.
Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι συστατικά από τον φλοιό του δέντρου phellodendron επιτυγχάνουν αυτό σε εργαστηριακές μελέτες3,4 και έχουν νευροπροστατευτικές επιδράσεις σε ζώα.5-7
Προκλινική έρευνα δείχνει επίσης ότι μια συγκεκριμένη μορφή της βιταμίνης Β12 μπορεί να προστατεύει τους νευρώνες και να βοηθά στην πρόληψη μείωσης των επιπέδων ντοπαμίνης.8
Αυτές οι ενώσεις μπορεί να βοηθήσουν στη διατήρηση της κινητοποίησης και των αισθημάτων ευχαρίστησης, ενώ παράλληλα μειώνουν τον κίνδυνο νευροεκφυλιστικών ασθενειών.
Τι είναι η Ντοπαμίνη;
Η Ντοπαμίνη αναφέρεται συχνά ως η «ορμόνη της καλής διάθεσης» λόγω του ρόλου της στη ρύθμιση της διάθεσης.1
Ο εγκέφαλος απελευθερώνει ντοπαμίνη κατά τη διάρκεια ευχάριστων δραστηριοτήτων. Τα χαμηλά επίπεδα ντοπαμίνης σχετίζονται με κατάθλιψη και έλλειψη κίνητρου και ευχαρίστησης.9
Ωστόσο, ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί την ντοπαμίνη για πολύ περισσότερα από την ανύψωση της διάθεσης.
Αυτός ο νευροδιαβιβαστής επηρεάζει επίσης την κίνηση, τη μάθηση, τη γνωστική λειτουργία και τη μνήμη.10
Η ντοπαμίνη επιτρέπει τη νεανική γνωστική απόδοση και τον συντονισμό του σώματος.11,12
Η μείωση της ντοπαμίνης παίζει ρόλο σε ορισμένες νευροεκφυλιστικές ασθένειες, ενώ η αύξηση της ντοπαμίνης έχει αποδειχθεί ότι παρατείνει τη διάρκεια ζωής στα ζώα.1,13,14
Κίνδυνοι της Μείωσης της Ντοπαμίνης
Σε μια περιοχή του εγκεφάλου που παίζει ρόλο στη γνωστική και κινητική λειτουργία, τα επίπεδα ντοπαμίνης μειώνονται κατά περίπου 13% κάθε δεκαετία μετά την ηλικία των 45.15
Αυτή η μείωση συμπίπτει με την αύξηση των επιπέδων στον εγκέφαλο της μονοαμινοξειδάσης Β (MAO-B), ενός ενζύμου που αποδομεί νευροδιαβιβαστές όπως η ντοπαμίνη.2
Τα χαμηλά επίπεδα ντοπαμίνης σχετίζονται με την κατάθλιψη, την έλλειψη κινήτρου και ευχαρίστησης.9 Αυτές οι αλλαγές στη διάθεση και στο κίνητρο μπορεί επίσης να παρατηρηθούν με τη φυσιολογική γήρανση σε ορισμένα άτομα.
Η αυξημένη δραστηριότητα του MAO-B αποτελεί ακόμη μεγαλύτερη απειλή.
Η δραστηριότητα του MAO-B είναι υψηλότερη σε ασθενείς με άνοια σε σύγκριση με άτομα της ίδιας ηλικίας χωρίς διαταραχές,16 υποδεικνύοντας έναν ρόλο στη νευροεκφύλιση.
Ένας λόγος μπορεί να είναι ότι η αυξημένη δραστηριότητα του MAO-B έχει ως αποτέλεσμα τον σχηματισμό πιθανών επιβλαβών υποπροϊόντων2,17,18 που μπορούν να συμβάλλουν σε νευροεκφυλιστικές ασθένειες όπως η νόσος του Πάρκινσον και η νόσος του Αλτσχάιμερ.
Οι γιατροί συνταγογραφούν συχνά αναστολείς του MAO-B όπως η σελεγιλίνη για να σταματήσουν την αποδόμηση της ντοπαμίνης σε ασθενείς με νόσο του Πάρκινσον.19
Η αναστολή της δραστηριότητας του MAO-B βοηθά στη μείωση της διάσπασης της ντοπαμίνης και της πιθανής βλάβης που μπορεί να προκληθεί από την υπερβολική δραστηριότητα του ενζύμου. Αυτό βοηθά στην προστασία του γηράσκοντος εγκεφάλου.
Οι Επιπτώσεις του Phellodendron
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι ορισμένα φυτά έχουν ιδιότητες αναστολής του MAO-B.
Μετά από έρευνα σε εκατοντάδες βότανα, εντόπισαν τον φλοιό του δέντρου phellodendron ως έναν από τους πιο ισχυρούς φυτικής προέλευσης αναστολείς του MAO-B.3,4
Το phellodendron (χωρίς σχέση με το φυτό φιλοδένδρον) είναι επίσης γνωστό ως δέντρο φελλού Amur. Χρησιμοποιείται με ασφάλεια στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική για αιώνες για τη θεραπεία διαφόρων παθήσεων.5
Σε εργαστηριακή έρευνα, το εκχύλισμα φλοιού phellodendron ανέστειλε επιλεκτικά πάνω από 80% της δραστηριότητας του MAO-B, γεγονός που συγκρίνεται με το φάρμακο σελεγιλίνη.4
Αυτό μπορεί να επιτρέψει την αύξηση των επιπέδων ντοπαμίνης ενώ εμποδίζει τις νευροτοξικές επιδράσεις της αυξημένης δραστηριότητας του MAO-B.
Οι νευροπροστατευτικές ιδιότητες του phellodendron εκτείνονται πέρα από την αναστολή του MAO-B.5,6,20
Σε επιστημονικές μελέτες, το phellodendron προστατεύει από τη νευροφλεγμονή, την παραγωγή βήτα-αμυλοειδούς και άλλες αλλαγές που σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ, γεγονός που υποδηλώνει ότι μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της γνωστικής λειτουργίας μέχρι τη μεγαλύτερη ηλικία.20
Το phellodendron έχει επίσης αποδείξει αντιφλεγμονώδεις, αντιβακτηριακές, αντιιικές και αντικαρκινικές ιδιότητες,5 βοηθώντας στην προστασία τόσο του εγκεφάλου όσο και του σώματος.
Όσοι λαμβάνουν φάρμακα αναστολής του MAO-B όπως η σελεγιλίνη δεν χρειάζεται να παίρνουν phellodendron. Το phellodendron δεν είναι υποκατάστατο για φάρμακα που συνταγογραφούνται από γιατρό.
Μια Μορφή Β12 Βοηθά στη Διατήρηση των Επιπέδων Ντοπαμίνης
Υπάρχουν δύο βιοδραστικές μορφές της βιταμίνης Β12.21 Μία από αυτές, η αδενοσυλοκοβαλαμίνη, έχει αποδειχθεί σε εργαστηριακή έρευνα ότι προλαμβάνει τη μείωση των επιπέδων της ντοπαμίνης και προστατεύει τους νευρώνες.8
Σε έρευνα που χρηματοδοτήθηκε εν μέρει από το Ίδρυμα Michael J. Fox, οι επιστήμονες προετοίμασαν φέτες εγκεφάλου ποντικών που είχαν μια μετάλλαξη που συνδέεται με τη νόσο του Πάρκινσον και αντιμετώπισαν μερικά από αυτά με αδενοσυλοκοβαλαμίνη.8 Κάθε δύο λεπτά, διεγείραν τους νευρώνες που παράγουν ντοπαμίνη.
Μετά από 20 λεπτά, οι μη θεραπευμένες εγκεφαλικές φέτες ελευθέρωναν περίπου 20% λιγότερη ντοπαμίνη. Στα ποντίκια, η παραγωγή ντοπαμίνης μειώθηκε έως και 45%.
Στις φέτες που αντιμετωπίστηκαν με αδενοσυλοκοβαλαμίνη, η παραγωγή ντοπαμίνης ήταν ίση με αυτή των ζώων χωρίς τη μετάλλαξη που συνδέεται με τη νόσο του Πάρκινσον.8
Διαφορετικά ειπωμένο, αντί να μειωθεί η παραγωγή ντοπαμίνης κατά 45% μετά από 20 λεπτά όπως στις μη θεραπευμένες εγκεφαλικές φέτες, στις θεραπευμένες φέτες μειώθηκε μόνο κατά 20% ως απάντηση στη τεχνητή διέγερση.
Αυτό υποδηλώνει ότι η αδενοσυλοκοβαλαμίνη μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της απώλειας ντοπαμίνης και της σχετικής νευροτοξικότητας.
Συνολικά, το εκχύλισμα phellodendron και η αδενοσυλοκοβαλαμίνη μπορεί να προλάβουν την ηλικιακή μείωση των κρίσιμων επιπέδων ντοπαμίνης.
Σύνοψη
Τα επίπεδα του νευροδιαβιβαστή ντοπαμίνη μειώνονται στον γηράσκοντα εγκέφαλο, εν μέρει λόγω της αυξημένης δραστηριότητας του ενζύμου MAO-B.
Το αποτέλεσμα μπορεί να είναι η μείωση του κινήτρου, η ελαχιστοποίηση της ευχαρίστησης και ο αυξημένος κίνδυνος για νευροεκφυλιστικές ασθένειες.
Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι το εκχύλισμα φλοιού του phellodendron αναστέλλει το MAO-B, βοηθώντας στη διατήρηση των επιπέδων της ντοπαμίνης και στην πρόληψη της νευροτοξικότητας.
Μια μορφή της βιταμίνης Β12 που ονομάζεται αδενοσυλοκοβαλαμίνη μπορεί επίσης να προλάβει τη μείωση των επιπέδων ντοπαμίνης και να βοηθήσει στην αναστολή της νευροεκφύλισης.
Αυτές οι ενώσεις μπορούν να αποτρέψουν τις μειώσεις στην ευχαρίστηση και στο κίνητρο και να προστατεύσουν τον γηράσκοντα εγκέφαλο.
- Οι αυξήσεις του ενζύμου μονοαμινοξειδάση Β (MAO-B) συμβάλλουν στα χαμηλότερα επίπεδα του νευροδιαβιβαστή ντοπαμίνη μετά τη μέση ηλικία. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του κινήτρου και της ευχαρίστησης.
- Η αυξημένη δραστηριότητα του MAO-B συνδέεται επίσης με την αλλοίωση της λειτουργίας του εγκεφάλου και ορισμένες νευροεκφυλιστικές ασθένειες.
- Μετά από εξέταση εκατοντάδων φυτών, οι επιστήμονες εντόπισαν το εκχύλισμα φλοιού του phellodendron ως έναν από τους πιο ισχυρούς αναστολείς του MAO-B.
- Μια μορφή της βιταμίνης Β12 που ονομάζεται αδενοσυλοκοβαλαμίνη έχει επίσης αποδειχθεί ότι βοηθά στην πρόληψη της μείωσης των επιπέδων ντοπαμίνης και στην αναστολή της νευροεκφύλισης σε προκλινικές μελέτες.
- Αυτές οι ενώσεις μπορεί να βοηθήσουν στη διατήρηση της θετικής διάθεσης και του κινήτρου ενώ παράλληλα αναστέλλουν τη νευροεκ φύλιση.
Η Αναστολή του MAO-B Μπορεί να Αυξήσει τη Διάρκεια Ζωής
Το φάρμακο σελεγιλίνη συνταγογραφείται για να αναστέλλει τη δραστηριότητα του MAO-B, κυρίως σε ασθενείς με νόσο του Πάρκινσον.19 Η αναστολή του MAO-B αφήνει περισσότερη ντοπαμίνη στους νευρικούς κυκλώματα του εγκεφάλου.
Σε σκύλους, η θεραπεία με σελεγιλίνη βοήθησε στη βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας.22
Επιπλέον, μελέτες σε ζώα έχουν δείξει επίσης ότι η αναστολή του MAO-B παρατείνει τη διάρκεια ζωής.23-29
Για παράδειγμα, οι αρουραίοι που έλαβαν σελεγιλίνη είχαν μέση διάρκεια ζωής έως και 40% μεγαλύτερη από τους αρουραίους που δεν υποβλήθηκαν σε θεραπεία.27,28
Υλικό που χρησιμοποιείται με άδεια της Life Extension. Όλα τα δικαιώματα διατηρούνται.
- Klein MO, Battagello DS, Cardoso AR, et al. Dopamine: Functions, Signaling, and Association with Neurological Diseases. Cell Mol Neurobiol. 2019 Jan;39(1):31-59.
- Kumar MJ, Andersen JK. Perspectives on MAO-B in aging and neurological disease: where do we go from here? Mol Neurobiol. 2004 Aug;30(1):77-89.
- Mazzio E, Deiab S, Park K, et al. High throughput screening to identify natural human monoamine oxidase B inhibitors. Phytother Res. 2013 Jun;27(6):818-28.
- Zarmouh NO, Messeha SS, Elshami FM, et al. Natural Products Screening for the Identification of Selective Monoamine Oxidase-B Inhibitors. European J Med Plants. 2016 May;15(1).
- Sun Y, Lenon GB, Yang AWH. Phellodendri Cortex: A Phytochemical, Pharmacological, and Pharmacokinetic Review. Evid Based Complement Alternat Med. 2019;2019:7621929.
- Xian YF, Lin ZX, Ip SP, et al. Comparison the neuropreotective effect of Cortex Phellodendri chinensis and Cortex Phellodendri amurensis against beta-amyloid-induced neurotoxicity in PC12 cells. Phytomedicine. 2013 Jan 15;20(2):187-93.
- Young-Pyo K, In-Chul, J. , & Sang-Ryong, L. Effects of Phellodendron amurense Extract on the Alzheimer’s Disease Model. Journal of Physiology & Pathology in Korean Medicine. 2005;19(1):130-8.
- Schaffner A, Li X, Gomez-Llorente Y, et al. Vitamin B12 modulates Parkinson’s disease LRRK2 kinase activity through allosteric regulation and confers neuroprotection. Cell Res. 2019 Apr;29(4):313-29.
- Dunlop BW, Nemeroff CB. The role of dopamine in the pathophysiology of depression. Arch Gen Psychiatry. 2007 Mar;64(3):327-37.
- Ayano G. Dopamine: Receptors, Functions, Synthesis, Pathways, Locations and Mental Disorders: Review of Literatures. Journal of Mental Disorders and Treatment. 2016 01/01;2(2).
- Backman L, Lindenberger U, Li SC, et al. Linking cognitive aging to alterations in dopamine neurotransmitter functioning: recent data and future avenues. Neurosci Biobehav Rev. 2010 Apr;34(5):670-7.
- Howe M, Ridouh I, Allegra Mascaro AL, et al. Coordination of rapid cholinergic and dopaminergic signaling in striatum during spontaneous movement. Elife. 2019 Mar 28;8.
- Masato A, Plotegher N, Boassa D, et al. Impaired dopamine metabolism in Parkinson’s disease pathogenesis. Mol Neurodegener. 2019 Aug 20;14(1):35.
- Knoll J. The striatal dopamine dependency of life span in male rats. Longevity study with (-)deprenyl. Mech Ageing Dev. 1988 Dec;46(1-3):237-62.
- Knoll J. Deprenyl (selegiline): the history of its development and pharmacological action. Acta Neurol Scand Suppl. 1983;95:57-80.
- Oreland L, Gottfries CG. Brain and brain monoamine oxidase in aging and in dementia of Alzheimer’s type. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry. 1986;10(3-5):533-40.
- Finberg JP, Rabey JM. Inhibitors of MAO-A and MAO-B in Psychiatry and Neurology. Front Pharmacol. 2016;7:340.
- Naoi M, Maruyama W, Inaba-Hasegawa K. Type A and B monoamine oxidase in age-related neurodegenerative disorders: their distinct roles in neuronal death and survival. Curr Top Med Chem. 2012;12(20):2177-88.
- Szoko E, Tabi T, Riederer P, et al. Pharmacological aspects of the neuroprotective effects of irreversible MAO-B inhibitors, selegiline and rasagiline, in Parkinson’s disease. J Neural Transm (Vienna). 2018 Nov;125(11):1735-49.
- Kim Y, Jung I, Lee S. Effects of Phellodendron amurense extract on the Alzheimer’s disease model. Journal of Physiology & Pathology in Korean Medicine. 2005;19(1):130-8.
- Available at: https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminB12-HealthProfessional/. Accessed April 28, 2022.
- Milgram NW, Ivy GO, Head E, et al. The effect of L-deprenyl on behavior, cognitive function, and biogenic amines in the dog. Neurochem Res. 1993 Dec;18(12):1211-9.
- Stoll S, Hafner U, Pohl O, et al. Age-related memory decline and longevity under treatment with selegiline. Life Sci. 1994;55(25-26):2155-63.
- Kitani K, Kanai S, Carrillo MC, et al. (-)Deprenyl increases the life span as well as activities of superoxide dismutase and catalase but not of glutathione peroxidase in selective brain regions in Fischer rats. Ann N Y Acad Sci. 1994 Jun 30;717:60-71.
- Kitani K, Kanai S, Ivy GO, et al. Assessing the effects of deprenyl on longevity and antioxidant defenses in different animal models. Ann N Y Acad Sci. 1998 Nov 20;854:291-306.
- Kitani K, Minami C, Isobe K-i, et al. Why (−)deprenyl prolongs survivals of experimental animals: Increase of anti-oxidant enzymes in brain and other body tissues as well as mobilization of various humoral factors may lead to systemic anti-aging effects. Mechanisms of Ageing and Development. 2002;123(8):1087-100.
- Knoll J, Dallo J, Yen TT. Striatal dopamine, sexual activity and lifespan. Longevity of rats treated with (-)deprenyl. Life Sci. 1989;45(6):525-31.
- Knoll J, Yen TT, Miklya I. Sexually low performing male rats die earlier than their high performing peers and (-)deprenyl treatment eliminates this difference. Life Sci. 1994;54(15):1047-57.
- Stoll S, Hafner U, Kränzlin B, et al. Chronic Treatment of Syrian Hamsters With Low-Dose Selegiline Increases Life Span in Females But Not Males. Neurobiology of Aging. 1997;18(2):205-11.