Redukcja lęku i poprawa ogólnego stanu zdrowia
Uczucie niepokoju/lęku dotyka 6,8 miliona osób dorosłych, czyli 3,1% populacji USA.[1]
Szacuje się, że setki milionów ludzi na całym świecie doświadcza lęku.[2]
Sytuacja stała się tak poważna, że grupa zadaniowa ds. służb prewencyjnych Stanów Zjednoczonych zaleciła, aby wszystkie osoby dorosłe poniżej 64. roku życia poddały się badaniom przesiewowym pod kątem odczuwania lęku.[3]
Lęk czy też niepokój są reakcją organizmu na stres.[4]
Zarówno stres jak i niepokój/lęk sprawiają, że czujemy się nieszczęśliwi. Ponadto, utrzymujący się stres może mieć fatalny wpływ na zdrowie danej osoby.
Jednym ze sposobów, w jaki organizm reaguje na stresujące sytuacje, jest produkcja hormonu zwanego kortyzolem. Hormon ten pozwala organizmowi zachować wysoką czujność w trudnych sytuacjach stresowych.[5]
Słaba regulacja kortyzolu wiąże się jednak z zaburzeniami obniżającymi jakość życia i zwiększającymi śmiertelność.
Naukowcy zidentyfikowali bezpieczne sposoby modulowania zarówno poziomu kortyzolu jak i redukcji lęku.
Kiedy nadmiar kortyzolu sprawia że czujemy się chorzy
Stres może być wywołany czynnikami środowiskowymi, psychicznymi lub fizycznymi.[6]
Jednym z normalnych sposobów reakcji organizmu na stres i lęk jest uwalnianie hormonu kortyzolu wytwarzanego przez nadnercza.[5]
Kortyzol jest jednym z głównych hormonów odpowiedzialnych za aktywację reakcji organizmu na stres. Dlatego też, kortyzol uważany jest za hormon chronicznego stresu.[7]
U osób cierpiących na zaburzenia lękowe poziom kortyzolu może być wyższy, niż u reszty populacji.
Przewlekły stres będący przyczyną niewłaściwej równowagi kortyzolu, może powodować szereg poważnych problemów zdrowotnych.[8,9]
W badaniu z udziałem pacjentów ze złamaniem szyjki kości udowej wykazano, że podwyższonym poziomom kortyzolu towarzyszy osłabiona funkcja komórek NK w układzie odpornościowym.[10] Podwyższony poziom kortyzolu zwiększa również podatność na infekcje.[11] Rozregulowanie poziomu kortyzolu wiąże się ponadto ze słabą reakcją organizmu na stan zapalny[12,13] oraz zwiększoną częstością występowania poważnych zaburzeń metabolicznych[12] i chorób układu krążenia[14]. U osób z podwyższonym poziomem kortyzolu zaobserwowano również zwiększoną śmiertelność ogólną.[11,14]
Specjalnie wyselekcjonowane ekstrakty roślinne
Osobom cierpiącym na zaburzenia lękowe rutynowo przepisuje się leki przeciwdepresyjne lub inne leki na receptę. Tylko w roku 2020, liczba recept na leki przeciwlękowe wzrosła o 34%.[15] Leki takie mogą pomóc, ale nie wszyscy pacjenci je tolerują, nie na każdego działają, a niektóre mogą nawet uzależniać.[16]
Naukowcy zidentyfikowali określone ekstrakty roślinne które, jak wykazano w testach klinicznych, mogą redukować podwyższony poziom kortyzolu i obniżać uczucie niepokoju/lęku.
Połączenie ekstraktów z liczi i zielonej herbaty
Liczi to owoc powszechnie spożywany w całej Azji Wschodniej[17,18] i ceniony zarówno ze względu na swoje walory smakowe jak i właściwości lecznicze.[19]
Owoce liczi są bogate w polifenole,[20] aktywne biologicznie związki znane ze swoich zdolności do redukcji stanu zapalnego, zwalczania stresu oksydacyjnego i zapobiegania uszkodzeniom komórek.[21-23]
Większość sprzedawanych obecnie produktów z liczi zawiera długołańcuchowe polifenole, które są trudno przyswajalne. Wykazano że połączenie liczi i zielonej herbaty zapewnia ekstrakt o niskiej masie cząsteczkowej, który jest znacznie bardziej biodostępny, niż ekstrakt z samego liczi.
Zawartość polifenoli we krwi mierzona po spożyciu tej mieszanki ekstraktów była trzykrotnie wyższa, niż po zastosowaniu ekstraktu z samego liczi.[24]
W pewnym kontrolowanym badaniu, mieszanka ekstraktów z liczi i zielonej herbaty znacznie obniżyła poziom kortyzolu w porównaniu do wartości wyjściowych. Zdrowym, młodym mężczyznom codziennie podawano 100 mg mieszanki ekstraktów z liczi i zielonej herbaty lub placebo. Po czterech tygodniach u uczestników badania otrzymujących mieszankę ekstraktów, zaobserwowano znaczne obniżenie nie tylko poziomu kortyzolu we krwi, ale także cytokin zapalnych IL-1beta i IL-6.[25]
W innym badaniu, 10 zdrowym uczestnikom podawano 100 mg mieszanki ekstraktów z liczi i zielonej herbaty dwa razy dziennie przez 10 dni, a następnie wykonywano ćwiczenia w warunkach niskiej zawartości tlenu, aby wywołać stres. Zaobserwowano, że tempo wzrostu kortyzolu i markerów stanu zapalnego było znacznie wolniejsze wśród osób otrzymujących ekstrakty w porównaniu z grupą placebo.[26]
Ta mieszanka ekstraktów, wykazująca właściwości obniżające zbyt wysoki poziom kortyzolu i hamująca stan zapalny może być pomocna w zapobieganiu wielu szkodom, jakie może wyrządzić chroniczny stres i stany lękowe.
Kora magnolii (Magnolia officinalis) i korkowca amurskiego (Phellodendron amurense)
Ekstrakty z kory dwóch drzew również wykazują właściwości zmniejszające poziom kortyzolu.
Kora drzewa Magnolia officinalis (rośnie na dużych wysokościach w Azji Wschodniej) od wieków wykorzystywana była do zwalczania różnych schorzeń,[27] w tym lęku, depresji i stresu.[28,29]
Ekstrakt z kory innego drzewa, Phellodendron amurense od wieków stosowany w tradycyjnej medycynie chińskiej, wykazał właściwości redukujące biologiczne markery stresu u zwierząt.[30]
Aby przetestować obniżające poziom kortyzolu właściwości połączonych ekstraktów z kory magnolii i korkowca amurskiego, przez 4 tygodnie naukowcy podawali dwa razy dziennie 250 mg mieszaniny tych ekstraktów lub placebo osobom o umiarkowanym lub wysokim poziomie stresu. Po upływie czterech tygodni zaobserwowano znaczne obniżenie poziomu kortyzolu i znaczną redukcję stresu, złości, depresji i zmęczenia jedynie u osób, które przyjmowały połączone ekstrakty z kory magnolii i korkowca amurskiego.[31]
Co musisz wiedzieć: Ekstrakty roślinne zwalczają przewlekły stres
- Jednym ze sposobów, w jaki nasz organizm reaguje na lęk i stres, jest produkcja hormonu kortyzolu.
- Przewlekle podwyższony poziom kortyzolu osłabia układ odpornościowy i zwiększa ryzyko chorób przewlekłych, a także śmierci.
- Klinicznie wykazano, że mieszanka ekstraktów z liczi i zielonej herbaty znacząco zmniejsza poziom kortyzolu i markerów stanu zapalnego.
- Mieszanka ekstraktów z kory dwóch drzew: Magnolia officinalis i Phellodendron amurense, bezpiecznie i skutecznie obniża poziom kortyzolu w badaniach klinicznych. Redukcji uległy także uczucie stresu, złości, depresji i zmęczenia.
- Połączenie ekstraktów z zielonej herbaty i liczi z ekstraktami z kory magnolii i korkowca amurskiego może zoptymalizować ich działanie w celu jeszcze skuteczniejszego łagodzenia stanów lękowych, obniżania poziom kortyzolu i zapobiegania szkodom powodowanym przez przewlekły stres.
W dwóch innych badaniach naukowcy podawali uczestnikom trzy razy dziennie placebo lub 250 mg ekstraktów z kory magnolii i korkowca amurskiego.
- Kobiety z nadwagą w wieku 20–50 lat, które zgłaszały stale wysoki poziom lęku, po sześciu tygodniach badań zaobserwowały znacznie zmniejszone objawy lęku.[30]
- Po 6 tygodniach badań, w podobnej grupie kobiet z ponadprzeciętnym lękiem związanym z jedzeniem nie zaobserwowano niechcianego wzrostu masy ciała w porównaniu z kobietami z grupy placebo, które przybrały na wadze w trakcie trwania badania.[32]
Przeciwlękowe właściwości ekstraktu z kory magnolii dalece wykraczają poza samą redukcję poziomu kortyzolu. W badaniach na komórkach i z udziałem zwierząt wykazano, że związki występujące w Magnolia officinalis wchodzą w interakcję z receptorami w mózgu, w efekcie czego obserwuje się poprawę nastroju i ogólnego dobrego samopoczucia psychicznego.[33]
Serotonina – czasami nazywana „hormonem szczęścia” – odgrywa kluczową rolę w regulacji stresu, depresji i nastroju. Ekstrakt z kory magnolii może pomóc w zwiększeniu poziomu serotoniny (wykazano to w modelach zwierzęcych i w badaniach laboratoryjnych).[34,35]
Połączenie ekstraktów z kory magnolii i korkowca amurskiego z mieszanką ekstraktów z liczi i zielonej herbaty może zmaksymalizować ich obniżające kortyzol działanie, pomagając tym samym ograniczyć szkody wyrządzane przez lęk i stres.
Co to jest kortyzol?
- Kortyzol to hormon wytwarzany przez nadnercza znajdujące się w górnej części nerek.[5]
- Kortyzol pomaga regulować wiele funkcji organizmu, w tym reakcję na stres, metabolizm, funkcje odpornościowe i reakcję zapalną.[5]
- Poziom kortyzolu osiąga szczyt wczesnym rankiem, a następnie stopniowo spada do najniższego poziomu około północy.[36]
- Chroniczny stres zaburza rytm dobowy organizmu.[36]
- Wiele badań wykazuje, że poziom kortyzolu podnosi się stopniowo wraz z wiekiem.[37]
- Przewlekle podwyższony poziom kortyzolu wiąże się z wyższym poziomem glukozy we krwi, wysokim ciśnieniem krwi, osłabioną odpornością, utratą mięśni i niską masą kostną[11,14]. Czynniki te mogą negatywnie wpływać na jakość życia.
Podsumowanie
Przewlekły lęk negatywnie wpływa na zdrowie fizyczne, psychiczne i emocjonalne. Nadmierne wydzielanie kortyzolu towarzyszące nieustającemu stresowi może osłabić odporność i zwiększyć ryzyko infekcji, chorób przewlekłych, a także śmierci.
Mieszanka ekstraktów z liczi i zielonej herbaty jest wysoce przyswajalna i - jak wykazano w dwóch badaniach klinicznych - obniża poziom hormonu stresu - kortyzolu.
Wyciągi z kory Magnolia officinalis i Phellodendron amurense również wykazały właściwości redukujące poziom kortyzolu oraz lęku. Oba ekstrakty pomagają też chronić przed szkodami, jakie może wyrządzić chroniczny stres.
Połączenie wspomnianych wyżej ekstraktów wykazuje właściwości zmniejszające nadmierny poziomu kortyzolu, co może przeciwdziałać niektórym szkodliwym skutkom powodowanym przez chroniczny stres.
Jak zmierzyć poziom kortyzolu i określić poziom stresu
Czasami stres jest tak ciągły, że uczymy się z nim żyć.
Badanie poziomu kortyzolu we krwi pozwala określić czy jego poziom jest podwyższony i jak bardzo. Wysokie poziomy kortyzolu często są oznaką przewlekłego stresu.
Zmiana stylu życia, wprowadzenie medytacji, ćwiczeń i zdrowej diety, mogą obniżyć zbyt wysoki poziom kortyzolu. Regularne stosowanie bezpiecznych związków roślinnych również może obniżyć podwyższony poziom kortyzolu, a ponadto może zapobiec szkodliwym skutkom stresu.
Okresowe badania poziomu kortyzolu pozwalają określić poziom stresu u danej osoby oraz kontrolować poziom kortyzolu po wprowadzeniu modyfikacji stylu życia i suplementacji.
Materiał wykorzystany za zgodą Life Extension. Wszelkie prawa zastrzeżone.
- Available at: https://adaa.org/understanding-anxiety/facts-statistics. Accessed January, 13, 2023.
- Organization WH. Depression and other common mental disorders: global health estimates . World Health Organization;2017.
- Available at: https://www.uspreventiveservicestaskforce.org/uspstf/draft-recommendation/anxiety-adults-screening. Accessed January, 13.
- Available at: https://www.psychiatry.org/patients-families/anxiety-disorders/what-are-anxiety-disorders. Accessed January, 13, 2023.
- Thau L, Gandhi J, Sharma S. Physiology, Cortisol. StatPearls. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing Copyright © 2022, StatPearls Publishing LLC.; 2022.
- Salleh MR. Life event, stress and illness. Malays J Med Sci. 2008 Oct;15(4):9-18.
- Available at: https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/understanding-the-stress-response. Accessed January, 18, 2023.
- Vreeburg SA, Zitman FG, van Pelt J, et al. Salivary cortisol levels in persons with and without different anxiety disorders. Psychosom Med. 2010 May;72(4):340-7.
- Lenze EJ, Mantella RC, Shi P, et al. Elevated cortisol in older adults with generalized anxiety disorder is reduced by treatment: a placebo-controlled evaluation of escitalopram. Am J Geriatr Psychiatry. 2011 May;19(5):482-90.
- Duggal NA, Upton J, Phillips AC, et al. NK cell immunesenescence is increased by psychological but not physical stress in older adults associated with raised cortisol and reduced perforin expression. Age (Dordr). 2015 Feb;37(1):9748.
- Schoorlemmer RM, Peeters GM, van Schoor NM, et al. Relationships between cortisol level, mortality and chronic diseases in older persons. Clin Endocrinol (Oxf). 2009 Dec;71(6):779-86.
- Cohen S, Janicki-Deverts D, Doyle WJ, et al. Chronic stress, glucocorticoid receptor resistance, inflammation, and disease risk. Proc Natl Acad Sci U S A. 2012 Apr 17;109(16):5995-9.
- Hannibal KE, Bishop MD. Chronic stress, cortisol dysfunction, and pain: a psychoneuroendocrine rationale for stress management in pain rehabilitation. Phys Ther. 2014 Dec;94(12):1816-25.
- Vogelzangs N, Beekman AT, Milaneschi Y, et al. Urinary cortisol and six-year risk of all-cause and cardiovascular mortality. J Clin Endocrinol Metab. 2010 Nov;95(11):4959-64.
- Available at: https://www.marketwatch.com/story/anti-anxiety-medication-prescriptions-have-spiked-34-during-the-coronavirus-pandemic-2020-04-16. Accessed January, 13, 2023.
- Available at: https://www.nhs.uk/mental-health/conditions/generalised-anxiety-disorder/treatment/. Accessed January, 18, 2023.
- Thirunavukkarasu M, Zhan L, Wakame K, et al. Safety of oligonol, a highly bioavailable lychee-derived polyphenolic antioxidant, on liver, kidney and heart function in rats. Toxicol Mech Methods. 2012 Sep;22(7):555-9.
- Emanuele S, Lauricella M, Calvaruso G, et al. Litchi chinensis as a Functional Food and a Source of Antitumor Compounds: An Overview and a Description of Biochemical Pathways. Nutrients. 2017 Sep 8;9(9).
- Zhao L, Wang K, Wang K, et al. Nutrient components, health benefits, and safety of litchi (Litchi chinensis Sonn.): A review. Compr Rev Food Sci Food Saf. 2020 Jul;19(4):2139-63.
- Yamanishi R, Yoshigai E, Okuyama T, et al. The anti-inflammatory effects of flavanol-rich lychee fruit extract in rat hepatocytes. PLoS One. 2014;9(4):e93818.
- Lee N, Shin MS, Kang Y, et al. Oligonol, a lychee fruit-derived low-molecular form of polyphenol mixture, suppresses inflammatory cytokine production from human monocytes. Hum Immunol. 2016 Jun;77(6):512-5.
- Hussain T, Tan B, Yin Y, et al. Oxidative Stress and Inflammation: What Polyphenols Can Do for Us? Oxid Med Cell Longev. 2016;2016:7432797.
- Yahfoufi N, Alsadi N, Jambi M, et al. The Immunomodulatory and Anti-Inflammatory Role of Polyphenols. Nutrients. 2018 Nov 2;10(11).
- Kitadate K AK, Homma K. Effect of lychee fruit extract (Oligonol) on peripheral circulation, a pilot study. Nat Med J.6(7).
- Lee JB, Shin YO, Min YK, et al. The effect of Oligonol intake on cortisol and related cytokines in healthy young men. Nutr Res Pract. 2010 Jun;4(3):203-7.
- Nagasawa J SK, Uchimaru J. Oxidative stress in hypobaric and normobaric hypoxia and antioxidant effect of Oligonol. Japan J Mountain Med. 2010;30:118-24.
- Niu L, Hou Y, Jiang M, et al. The rich pharmacological activities of Magnolia officinalis and secondary effects based on significant intestinal contributions. J Ethnopharmacol. 2021 Dec 5;281:114524.
- Rajgopal A, Missler SR, Scholten JD. Magnolia officinalis (Hou Po) bark extract stimulates the Nrf2-pathway in hepatocytes and protects against oxidative stress. J Ethnopharmacol. 2016 Dec 4;193:657-62.
- Poivre M, Duez P. Biological activity and toxicity of the Chinese herb Magnolia officinalis Rehder & E. Wilson (Houpo) and its constituents. J Zhejiang Univ Sci B. 2017 Mar.;18(3):194-214.
- Kalman DS, Feldman S, Feldman R, et al. Effect of a proprietary Magnolia and Phellodendron extract on stress levels in healthy women: a pilot, double-blind, placebo-controlled clinical trial. Nutr J. 2008 Apr 21;7:11.
- Talbott SM, Talbott JA, Pugh M. Effect of Magnolia officinalis and Phellodendron amurense (Relora®) on cortisol and psychological mood state in moderately stressed subjects. J Int Soc Sports Nutr. 2013 Aug 7;10(1):37.
- Garrison R, Chambliss WG. Effect of a proprietary Magnolia and Phellodendron extract on weight management: a pilot, double-blind, placebo-controlled clinical trial. Altern Ther Health Med. 2006 Jan-Feb;12(1):50-4.
- Zhu S, Liu F, Zhang R, et al. Neuroprotective Potency of Neolignans in Magnolia officinalis Cortex Against Brain Disorders. Front Pharmacol. 2022;13:857449.
- Bai Y, Song L, Dai G, et al. Antidepressant effects of magnolol in a mouse model of depression induced by chronic corticosterone injection. Steroids. 2018 Jul;135:73-8.
- Koetter U, Barrett M, Lacher S, et al. Interactions of Magnolia and Ziziphus extracts with selected central nervous system receptors. J Ethnopharmacol. 2009 Jul 30;124(3):421-5.
- Debono M, Ghobadi C, Rostami-Hodjegan A, et al. Modified-release hydrocortisone to provide circadian cortisol profiles. J Clin Endocrinol Metab. 2009 May;94(5):1548-54.
- Yiallouris A, Tsioutis C, Agapidaki E, et al. Adrenal Aging and Its Implications on Stress Responsiveness in Humans. Front Endocrinol (Lausanne). 2019;10:54.