Niedobór magnezu a nadciśnienie
Nadciśnienie tętnicze przyczynia się do rozwoju miażdżycy, udaru mózgu, niewydolności nerek, demencji i chorób serca.[1-5]
Podstawowa przyczyna wysokiego ciśnienia tętniczego u osób dorosłych jest często niejasna.
Niektóre schorzenia, takie jak cukrzyca, zwiększają ryzyko wystąpienia wysokiego ciśnienia krwi.
Niezdrowe zachowania, które zwiększają ryzyko wystąpienia wysokiego ciśnienia krwi, obejmują brak aktywności fizycznej i otyłość.[6,7]
Środowisko lekarskie zaczyna zdawać sobie sprawę, że niedobór magnezu jest kolejnym czynnikiem ryzyka nadciśnienia.
Niedawno opublikowany w International Journal of Molecular Sciences artykuł przedstawia zaktualizowany przegląd dowodów łączących nadciśnienie tętnicze i wywoływane przez nie choroby naczyniowe z niedoborem magnezu.[8]
Niedobór magnezu jest bardziej powszechny, niż się wydaje. Szacuje się, że 64% wszystkich mężczyzn i 67% kobiet w USA dostarcza niewystarczającą ilość magnezu z diety. Wśród osób powyżej 71. roku życia, niewystarczającą ilość magnezu z diety dostarcza ponad 80% osób.[9]
Niedrogie suplementy magnezu stanowią łatwe i skuteczne rozwiązanie tego poważnego problemu.
To musisz wiedzieć:
Większość obywateli Stanów Zjednoczonych ma niedobór magnezu. Niedobór magnezu jest silnie skorelowany z nadciśnieniem. W wielu badaniach wykazano, że magnez może wspomagać utrzymanie zdrowego ciśnienia krwi. Wykazano to na podstawie zdolności magnezu do zwiększania produkcji prostaglandyny E1, która jest środkiem rozkurczającym naczynia krwionośne i zapobiegającym tworzeniu się skrzepów wewnątrz naczyń krwionośnych.
Nadciśnienie powoduje choroby serca
Choroby serca są główną przyczyną zgonów zarówno w USA jak i na świecie.[1]
Istnieje wiele czynników ryzyka chorób serca, w tym podwyższony poziom lipidów we krwi, palenie tytoniu, podeszły wiek, otyłość i podwyższony poziom glukozy we krwi.[1]
Nadciśnienie tętnicze jest jednym z najczęstszych czynników ryzyka.[1] Według American Heart Association szacuje się, że do 2030 roku aż 41,4% Amerykanów będzie miało nadciśnienie.[10]
Z biegiem czasu wysokie ciśnienie krwi uszkadza naczynia krwionośne i serce, powodując zablokowanie tętnic wieńcowych i niewydolność serca.[8]
Ostrzeżenia dotyczące nadciśnienia
Aby utrzymać optymalne ciśnienie krwi na poziomie około 115/75 mm Hg, wielu seniorów musi przyjmować leki na nadciśnienie.
Leki z grupy beta-blokerów, takie jak na przykład karwedilol w dawce 12,5 mg dziennie, mogą być rozważane jako pierwszy wybór w celu optymalizacji ciśnienia krwi.
Karwedilol i inne beta-blokery przynoszą pewne interesujące korzyści wynikające z ich działań ubocznych. Są to: zmniejszone ryzyko niektórych nowotworów, zmniejszone ryzyko nagłego zawału serca i możliwe spowolnienie niektórych procesów starzenia.
Od wczesnych lat 80-tych XX wieku Life Extension® zachęca do utrzymywania ciśnienia skurczowego poniżej 120 mm Hg. W tamtych czasach lekarze zazwyczaj nie rozpoczynali leczenia dopóki ciśnienie skurczowe nie osiągnęło 160 mm Hg. Szereg opublikowanych danych potwierdza korzyści z utrzymywania ciśnienia krwi w niskich zakresach normy (około 115/75 mm Hg).
Ważne ostrzeżenie dotyczy osób starszych z uszkodzonym układem naczyniowym, co zwykle jest spowodowane trwającym dziesięciolecia przewlekłym nadciśnieniem. Naczynia włosowate u tych osób są czasami tak bardzo uszkodzone, że do podtrzymania życia może być wymagany podwyższony poziom ciśnienia krwi. Jest to ironią, gdyż to właśnie te podwyższone poziomy ciśnienia krwi powodują jeszcze większe uszkodzenia naczyń.
Rozwiązaniem dla osób z przewlekłą niewydolnością naczyń (miażdżyca i/lub zmniejszony przepływ krwi przez mózg i nerki) jest stopniowe obniżanie ciśnienia krwi i stosowanie składników odżywczych, hormonów i leków, które mogą pomóc w odwróceniu uszkodzeń tętnic poprzez poprawę funkcji śródbłonka (wewnętrznej ściany tętnicy).
Jak zbyt niski poziom magnezu prowadzi do nadciśnienia
Do rozwoju nadciśnienia przyczynia się kilka czynników, takich jak elastyczność naczyń krwionośnych (zwężenie lub rozluźnienie), reakcje na stres i zmiany strukturalne w samych naczyniach krwionośnych.
Niski poziom magnezu wpływa na wszystkie te czynniki.
Zwężenie naczyń krwionośnych
Magnez obniża ciśnienie krwi, wspomagając rozluźnienie i rozszerzenie naczyń krwionośnych.[11-13]
Magnez jest kofaktorem, czyli „związkiem pomocniczym”, niezbędnym do setek reakcji w całym organizmie. Jedna z tych reakcji prowadzi do produkcji prostaglandyny E1, ważnego środka zwiotczającego naczynia krwionośne, który pomaga ponadto zapobiegać tworzeniu się skrzepów wewnątrz naczyń krwionośnych.[14]
Magnez łagodzi także wydzielanie hormonu aldosteronu, powodującego zatrzymywanie sodu i wody przez nerki. To również mieć wpływ na ciśnienie krwi.[15-17]
Przy niedoborze magnezu, naczynia krwionośne są przewlekle zwężone, a sód i woda zatrzymywane, a to prowadzi do nadciśnienia.
Reakcje na stres
Stres jest fizjologicznym czynnikiem ryzyka, prowadzącym do nadciśnienia.[8]
Odruchy układu współczulnego, często określane jako nasze reakcje „walcz lub uciekaj”, powodują uwalnianie neuroprzekaźników i hormonów znanych katecholaminami. Związki te wywierają silny efekt zwężający na naczynia krwionośne, podnosząc tym samym ciśnienie krwi.
W badaniach laboratoryjnych wykazano, że magnez zmniejsza ilość katecholamin uwalnianych w odpowiedzi na czynniki stresogenne.[15,18]
Niedobór magnezu sprawia, że reakcje stresowe wymykają się spod kontroli, prowadząc do zwężenia naczyń i w rezultacie nadciśnienia.
Struktura naczyń krwionośnych
Niedobór magnezu wywołuje szereg zmian, które przyspieszają starzenie się i sztywnienie tętnic.
W ścianach naczyń krwionośnych pojawia się stan zapalny o niewielkim nasileniu i stres oksydacyjny.[19] Z czasem dochodzi do dysfunkcji naczyń krwionośnych, co skutkuje sztywnością tętnic, a ostatecznie miażdżycą, która podnosi ciśnienie krwi.[20]
Niski poziom magnezu zwiększa również „przepuszczalność” wyściółki naczyń krwionośnych, co pozwala na przedostanie się do ściany naczynia większej ilości cholesterolu LDL (czyli „złego”)[21]. Efektem tego może być pogrubienie blaszki miażdżycowej powodującej zwężenie naczyń krwionośnych i w efekcie pojawienie się chorób serca.
Niedobór magnezu wiąże się również z zespołem metabolicznym i cukrzycą typu II, charakteryzującą się podwyższonym poziomem glukozy we krwi.[22-25] Przyczynia się to do uszkodzenia ścian naczyń krwionośnych i rozwoju miażdżycy.
Co ujawniają badania z udziałem ludzi
Liczne badania kliniczne z udziałem ludzi wykazały związek pomiędzy magnezem a nadciśnieniem.[26-28]
W badaniach wykazano, że im niższy poziom magnezu u pacjentów, tym wyższe ciśnienie skurczowe.
Inne badania, w tym metaanaliza badań, w których wzięło udział ponad 2000 osób, wykazały, że suplementacja magnezu obniża skurczowe i rozkurczowe ciśnienie krwi u pacjentów z nadciśnieniem.[29]
Badania z udziałem ludzi wykazały ponadto związek pomiędzy niskim poziomem magnezu a ryzykiem zdarzeń sercowo-naczyniowych, w tym zawału serca i udaru mózgu.[9,12]
Metaanaliza obejmująca 5 badań z udziałem 58 750 uczestników wykazała, że ryzyko wystąpienia zdarzeń sercowo-naczyniowych zmniejszało się o 9% wraz z każdorazowym wzrostem stężenia magnezu w surowicy o 0,12 mg/dl.[9]
Spożycie magnezu i ciśnienie krwi – czynniki krytyczne decydujące o powodzeniu
Na niedobór magnezu w naszym organizmie wpływa wiele czynników.
Niektóre z tych czynników obejmują niewłaściwą dietę, przyspieszoną utratę magnezu z organizmu (upośledzone wchłanianie, nadmierna utrata moczu), spożycie alkoholu i niektóre rodzaje leków, zwłaszcza leki (zarówno dostępne bez recepty, jak i na receptę) stosowane w leczeniu refluksu (leki zobojętniające kwasy i inne blokery kwasu żołądkowego, takie jak antagoniści receptora H2 i inhibitory pompy protonowej). Niektóre leki na ciśnienie krwi (zwłaszcza leki moczopędne), a nawet niektóre rodzaje antybiotyków również mogą przyczyniać się do niedoborów magnezu.
Dobra wiadomość jest taka, że w większości przypadków przyjmowanie magnezu w ilości od 500 do 1000 mg dziennie może pomóc obniżyć ciśnienie skurczowe nawet o 5 mm Hg; jednak nie wszystkie dane wskazują na powodzenie.[30-33]
Powodem tej pozornej niespójności jest brak odpowiedniej kontroli spożycia sodu i potasu.
Stwierdzono, że zmniejszenie spożycia sodu przy jednoczesnym zwiększeniu spożycia potasu i magnezu pomaga zoptymalizować zdrowe poziomy ciśnienia krwi. Opublikowane badania sugerują, że magnez wykazuje znacznie większy, korzystny wpływ na obniżenie ciśnienia krwi, gdy jest połączony zarówno ze zwiększeniem spożycia potasu, jak i ze zmniejszeniem spożycia sodu.[34,35]
Magnez konkuruje z sodem o miejsca wiązania na komórkach mięśni gładkich naczyń krwionośnych i wiąże się z potasem w sposób kooperatywny, zwiększając poziom prostaglandyny E, wspomagając tym samym zależne od śródbłonka rozszerzenie naczyń krwionośnych i zmniejszając dysfunkcję śródbłonka.[36-38]
Optymalne rezultaty redukcji ciśnienia krwi z pomocą magnezu uzyskuje się poprzez przyjmowanie magnezu na poziomie od 500 do 1000 mg dziennie zarówno ze źródeł pokarmowych (np. orzechy, pełne ziarna, fasola) jak i poprzez stosowanie suplementów diety. Należy przy tym pamiętać o odpowiedniej ilości potasu - około 4000 mg potasu ze źródeł pokarmowych (zielone warzywa liściaste, ziemniaki, fasola) i suplementów potasu (jeśli to konieczne). Jednocześnie należy ograniczyć spożycie sodu do mniej niż 1500 mg dziennie.[39]
Ponadto, w przypadku pacjentów z wcześniej występującym nadciśnieniem tętniczym, kompleksowy przegląd analityczny 44 badań dotyczących doustnej suplementacji magnezu w terapii nadciśnienia wykazał, że suplementy magnezu wzmacniają działanie leków obniżających ciśnienie krwi.[27]
W kwestii „idealnej” lub „najlepszej” formy magnezu do suplementacji należy wziąć pod uwagę wiele czynników. Idea jednej „optymalnej” formy magnezu do suplementacji jest dyskusyjna. Ważne jest natomiast rozważenie powodu takiej suplementacji.
Jednym ze sposobów na idealną suplementację magnezu jest stosowanie suplementu składającego się z dwóch części: cytrynianu magnezu o szybkim uwalnianiu i tlenku magnezu w formie o przedłużonym uwalnianiu.
Tlenek magnezu jest silnie skoncentrowany, co pozwala na umieszczenie dużej ilości magnezu w stosunkowo małej tabletce. Ponieważ tlenek magnezu jest nieco mniej biodostępny, to idealnie nadaje się on do stosowania w formułach o przedłużonym uwalnianiu, dzięki którym magnez stopniowo przedostaje się do krwiobiegu.
Cytrynian magnezu jest mniej skoncentrowany, ale wysoce biodostępny, co pozwala na szybkie uwalnianie magnezu w formie, która jest łatwo przyswajalna. Ten rodzaj innowacyjnej kombinacji zapewnia rozszerzone korzyści magnezu w jednym suplemencie.
Podsumowanie
Magnez to minerał niezbędny do prawidłowego funkcjonowania setek reakcji enzymatycznych w organizmie.
Niedobór magnezu jest coraz powszechniejszy. Niedawny artykuł przeglądowy ujawnia, że niski poziom magnezu jest głównym czynnikiem rozwoju nadciśnienia, które prowadzi do miażdżycy i chorób serca.
Zachowanie optymalnego poziomu magnezu, nie tylko pomaga utrzymać ciśnienie krwi w normie ale również zmniejsza ryzyko chorób układu krążenia, w tym zawału serca i udaru mózgu.
W celu uzupełnienia niedoborów magnezu i utrzymania jego optymalnego poziomu, zaleca się suplementację magnezu.
Materiał wykorzystany za zgodą Life Extension. Wszelkie prawa zastrzeżone.
- Available at: https://www.cdc.gov/heartdisease/facts.htm. Accessed January 28, 2019.
- Available at: https://www.heart.org/en/health-topics/cholesterol/about-cholesterol/atherosclerosis. Accessed January 28, 2019.
- Turin TC, Okamura T, Afzal AR, et al. Hypertension and lifetime risk of stroke. J Hypertens. 2016 Jan;34(1):116-22.
- Barri YM. Hypertension and kidney disease: a deadly connection. Curr Hypertens Rep. 2008 Feb;10(1):39-45.
- Kennelly SP, Lawlor BA, Kenny RA. Blood pressure and dementia - a comprehensive review. Ther Adv Neurol Disord. 2009 Jul;2(4):241-60.
- Available at: https://www.cdc.gov/dhdsp/data_statistics/fact_sheets/fs_bloodpressure.htm. Accessed January 28, 2018.
- Available at: https://www.webmd.com/hypertension-high-blood-pressure/guide/blood-pressure-causes. Accessed January 28, 2019.
- Kostov K, Halacheva L. Role of Magnesium Deficiency in Promoting Atherosclerosis, Endothelial Dysfunction, and Arterial Stiffening as Risk Factors for Hypertension. Int J Mol Sci. 2018 Jun 11;19(6).
- Qu X, Jin F, Hao Y, et al. Magnesium and the risk of cardiovascular events: a meta-analysis of prospective cohort studies. PLoS One. 2013;8(3):e57720.
- Benjamin EJ, Virani SS, Callaway CW, et al. Heart Disease and Stroke Statistics-2018 Update: A Report From the American Heart Association. Circulation. 2018 Mar 20;137(12):e67-e492.
- Cunha AR, Medeiros F, Umbelino B, et al. Altered vascular structure and wave reflection in hypertensive women with low magnesium levels. J Am Soc Hypertens. 2013 Sep-Oct;7(5):344-52.
- Grober U, Schmidt J, Kisters K. Magnesium in Prevention and Therapy. Nutrients. 2015 Sep 23;7(9):8199-226.
- Landau R, Scott JA, Smiley RM. Magnesium-induced vasodilation in the dorsal hand vein. BJOG. 2004 May;111(5): 446-51.
- Houston M. The role of magnesium in hypertension and cardiovascular disease. J Clin Hypertens (Greenwich). 2011 Nov;13(11):843-7.
- Belin RJ, He K. Magnesium physiology and pathogenic mechanisms that contribute to the development of the metabolic syndrome. Magnes Res. 2007 Jun;20(2):107-29.
- Swaminathan R. Magnesium metabolism and its disorders. Clin Biochem Rev. 2003 May;24(2):47-66.
- Laurant P, Dalle M, Berthelot A, et al. Time-course of the change in blood pressure level in magnesium-deficient Wistar rats. Br J Nutr. 1999 Sep;82(3):243-51.
- Douglas WW, Rubin RP. The mechanism of catecholamine release from the adrenal medulla and the role of calcium in stimulus-secretion coupling. J Physiol. 1963 Jul;167(2):288-310.
- Barbagallo M, Belvedere M, Dominguez LJ. Magnesium homeostasis and aging. Magnes Res. 2009 Dec;22(4):235-46.
- Harvey A, Montezano AC, Lopes RA, et al. Vascular Fibrosis in Aging and Hypertension: Molecular Mechanisms and Clinical Implications. Can J Cardiol. 2016 May;32(5):659-68.
- Maier JA. Endothelial cells and magnesium: implications in atherosclerosis. Clin Sci (Lond). 2012 May;122(9): 397-407.
- Barbagallo M, Dominguez LJ. Magnesium metabolism in type 2 diabetes mellitus, metabolic syndrome and insulin resistance. Arch Biochem Biophys. 2007 Feb 1;458(1):40-7.
- Barbagallo M, Dominguez LJ. Magnesium and the cardiometabolic syndrome. Curr Nutr Rep. 2012;1(2):100-8.
- Chaudhary DP, Sharma R, Bansal DD. Implications of magnesium deficiency in type 2 diabetes: a review. Biol Trace Elem Res. 2010 May;134(2):119-29.
- Geiger H, Wanner C. Magnesium in disease. Clin Kidney J. 2012 Feb;5(Suppl 1):i25-i38.
- Ma J, Folsom AR, Melnick SL, et al. Associations of serum and dietary magnesium with cardiovascular disease, hypertension, diabetes, insulin, and carotid arterial wall thickness: the ARIC study. Atherosclerosis Risk in Communities Study. J Clin Epidemiol. 1995 Jul;48(7):927-40.
- Rosanoff A. Magnesium supplements may enhance the effect of antihypertensive medications in stage 1 hypertensive subjects. Magnes Res. 2010 Mar;23 (1):27-40.
- Whang R, Chrysant S, Dillard B, et al. Hypomagnesemia and hypokalemia in 1,000 treated ambulatory hypertensive patients. J Am Coll Nutr. 1982;1(4):317-22.
- Zhang X, Li Y, Del Gobbo LC, et al. Effects of Magnesium Supplementation on Blood Pressure: A Meta-Analysis of Randomized Double-Blind Placebo-Controlled Trials. Hypertension. 2016 Aug;68(2):324-33.
- Jee SH, Miller ER, 3rd, Guallar E, et al. The effect of magnesium supplementation on blood pressure: a meta-analysis of randomized clinical trials. Am J Hypertens. 2002 Aug;15(8):691-6.
- Touyz RM. Role of magnesium in the pathogenesis of hypertension. Mol Aspects Med. 2003 Feb-Jun;24(1-3):107-36.
- Resnick LM. Magnesium in the pathophysiology and treatment of hypertension and diabetes mellitus: where are we in 1997? Am J Hypertens. 1997 ar;10(3):368-70.
- Houston M. Magnesium and Hypertension. In: Watson RR, Preedy VR, Zibadi S, editors. Magnesium in Human Health and Disease. New York: Humana Press; 2013:183-9.
- Weaver CM, Bailey RL, McCabe LD, et al. Mineral Intake Ratios Are a Weak but Significant Factor in Blood Pressure Variability in US Adults. J Nutr. 2018 Nov 1;148(11):1845-51.
- Patki PS, Singh J, Gokhale SV, et al. Efficacy of potassium and magnesium in essential hypertension: a double-blind, placebo controlled, crossover study. BMJ. 1990 Sep 15;301(6751):521-3.
- McCarty MF. Complementary vascular-protective actions of magnesium and taurine: a rationale for magnesium taurate. Med Hypotheses. 1996 Feb;46(2):89-100.
- Yamori Y, Taguchi T, Mori H, et al. Low cardiovascular risks in the middle aged males and females excreting greater 24-hour urinary taurine and magnesium in 41 WHO-CARDIAC study populations in the world. J Biomed Sci. 2010 Aug 24;17 Suppl 1:S21.
- Barbagallo M, Dominguez LJ, Galioto A, et al. Oral magnesium supplementation improves vascular function in elderly diabetic patients. Magnes Res. 2010 Sep;23(3):131-7.
- Houston MC. The importance of potassium in managing hypertension. Curr Hypertens Rep. 2011 Aug;13(4):309-17.